Het is belangrijk preconceptioneel de inhalatietherapie goed op punt te stellen ter preventie van astma-aanvallen voor en tijdens de zwangerschap (Domus Medica, NHG en AJOG).
Astma komt frequent voor; op volwassen leeftijd meer bij vrouwen dan mannen.
Perinatale complicaties
Vooral bij ernstige astma en indien de astma-aanvallen niet goed onder controle zijn, geeft astma een relatief beperkt verhoogde kans op complicaties tijdens de zwangerschap, zoals groeiretardatie en laag geboortegewicht. Daarnaast wordt astma bij de moeder wel eens geassocieerd met vroeggeboorte, sectio’s, pre-eclampsie en andere perinatale complicaties. Astma wordt niet als een contra-indicatie gezien voor een zwangerschap (Domus Medica). Fysiologische factoren tijdens de zwangerschap kunnen de astma zowel positief (bv hormonaal gerelateerde bronchodilatatie) als negatief beïnvloeden (bv hoogstand diafragma, veranderde immuniteit). Ongeveer 75% van alle zwangere vrouwen krijgt klachten van dyspnoe. Bij zwangeren met astma is het van belang onderscheid te maken of dit veroorzaakt wordt door de astma dan wel door de fysiologische veranderingen die optreden door de zwangerschap (NHG). Bij patiënten met matig tot ernstige astma is de kans op een astma-aanvallen tijdens de zwangerschap tussen 20 tot 36%. Bij ernstig astma ligt dit percentage op 50% (NHG). Indien de astma goed onder controle is, leidt dit tot een betere uitkomst van de zwangerschap (Domus Medica).
Behandeling
Het is niet nodig om medicatie preconceptioneel af te bouwen. Tijdens de preconceptionele periode (en tijdens de zwangerschap) moet astma behandeld worden zoals buiten de zwangerschap, met inhalatietherapie (bètamimetica en inhalatiecorticoïden), telkens met de laagst mogelijke effectieve dosis (Domus Medica) en door het vermijden van triggers (AJOG). De voorkeursmedicatie is:
- Kortwerkende beta-sympathicomimetica salbutamol en terbutaline
- Inhalatiecorticosteroïden beclometason (of budesonide, niet beschikbaar in België)(NHG).
Er zijn aanwijzingen dat onderbehandeling leidt tot een grotere kans op een kind met een lager geboorte gewicht. Streef naar het voorkomen van astma-aanvallen (NHG). Tot de astma niet goed gecontroleerd is, wordt er aangeraden anticonceptieve maatregelen te nemen tot de symptomen onder controle zijn (AJOG).
