Kruisbesmetting (besmetten van niet-besmet voedsel door besmet voedsel) kun je voorkomen door:
- Het keukengerei goed af te wassen na gebruik en tussendoor, bij het snijden van verschillende soorten voeding
- Eventueel verschillende messen of snijplanken te gebruiken bij het klaar maken van verschillende soorten voeding.
- Grondig je handen te wassen voor en na het aanraken van rauwe producten (vlees, groenten, fruit en kruiden)
Ontdooien
- De beste manier om (snel bederfbare) voeding te ontdooien is in de koelkast (niet op kamertemperatuur).
- Andere goede methoden zijn ontdooien in de microgolfoven of in koud water.
Voedingsrestjes
- Je mag restjes eten op voorwaarde je ze op een correcte manier bewaard in de koelkast en je ze daarna opwarmt tot ze ‘stomend heet' zijn.
Kant-en-klare maaltijden
- Bij het eten van kant-en-klare maaltijden wordt aanbevolen om deze heel goed op te warmen (‘stomend heet’).
Naast het vermijden van een aantal voedingsmiddelen (zie voedingsdriehoek) is ook een goede voedselhygiëne en aandacht voor de voedselbereiding van belang voor een goede gezondheid.
Kruisbesmetting
Wanneer een besmet voedingsmiddel (rauw vlees/vis/groenten) in contact komt met een ander, niet-besmet rauw voedingsmiddel, kunnen de microben ook het niet-besmette voedsel aantasten. Dit noemt men kruisbesmetting.
Hoe kruisbesmetting voorkomen?
- Was je keukengerei, zoals messen, snijplanken en het aanrecht, goed af tussen het snijden van verschillende soorten voeding
- Gebruik eventueel verschillende messen of snijplanken voor het bewerken van vlees, vis en groenten.
- Vooral indien je rauwe groenten gaat eten, is het belangrijk dat alles goed afgewassen wordt.
- Was grondig je handen voor en na het aanraken van rauwe voeding
Ontdooien
Voeding ontdooien op kamertemperatuur, zoals voeding op het keukenaanrecht laten staan, is geen goed idee. Ook ontdooien in warm water wordt afgeraden. Deze twee methoden geven microben veel tijd om zich te vermenigvuldigen en dus ook meer kans om mensen te besmetten.
De beste manier om voeding te ontdooien is in de koelkast (niet op kamertemperatuur). Dit is vooral belangrijk bij voeding die snel bederft, zoals gehakt. Andere goede methoden zijn ontdooien in de microgolfoven of in koud water op voorwaarde dat je het water tijdens het ontdooien regelmatig vervangt.
Voedingsrestjes
Aangezien de voeding al eens doorkookt is, zijn alle microben gedood.
Je mag restjes eten op voorwaarde je ze op een correcte manier bewaard in de koelkast en je ze daarna opwarmt totdat ze ‘stomend heet’1 zijn.
Je eet beter niets waarvan de vervaldatum overschreden is. Indien je een kant-en-klare voeding koopt of voeding die snel vervalt, moet je deze zo snel mogelijk opeten. Zo krijgen microben niet de tijd om zich te vermenigvuldigen als ze in de voeding aanwezig zouden zijn.
Daarnaast is ook een goede hygiëne van de koelkast belangrijk. Het wordt aangeraden om de koelkasttemperatuur altijd rond of onder 4°C te houden en de koelkast regelmatig schoon te maken.
1. 'Stomend heet’ is door en door verhit tot het eten goed heet is.
Kant-en-klare maaltijden
Met kant-en-klare maaltijden worden maaltijden bedoeld die je kan opeten zonder dat je ze eerst nog moet klaarmaken. Het enige wat je eventueel nog moet doen, is de maaltijd opwarmen. Omdat je deze maaltijden meestal niet meer kookt voor je ze opeet, worden de aanwezige microben niet gedood. De temperatuur die je nodig hebt om de maaltijd op te warmen is hiervoor niet hoog genoeg.
Bij het eten van kant-en-klare maaltijden wordt aanbevolen om deze heel goed op te warmen (‘stomend heet’) zodat alle microben worden gedood.
Voorbeelden van kant-en-klare maaltijden die je stomend heet opwarmt zijn diepvriesmaaltijden, lasagne, stoommaaltijden, enz.
Bij voorkeur warm je de maaltijd op in de oven en niet in de microgolfoven. In de microgolfoven is het veel moeilijker om een gelijke temperatuur te bekomen in je hele maaltijd. Daardoor kan het zijn dat de maaltijd stomend heet lijkt, maar dat niet altijd is. Indien je rekening houdt met de vermelding op de verpakking voor het juist klaarmaken van de maaltijd (tijd en temperatuur), kan je ze wel opwarmen in de microgolfoven.
Hotdogs behoren eveneens tot de categorie van de kant-en-klare maaltijden. Hotdogs geraken zeer gemakkelijk besmet met de Listeria microbe. Daarom wordt aangeraden om hotdogs zeer goed op te warmen (tot minimum 71°C) zodat ze vanbinnen volledig gaar zijn en alle microben gedood zijn.
Ook slaatjes behoren tot de kant-en-klare maaltijden. Slaatjes die rauwe groenten bevatten kunnen besmet zijn met microben. Aangezien je deze slaatjes niet opwarmt, kunnen de microben zich vermenigvuldigen. Kant-en-klare slaatjes met rauwe groenten in worden om deze reden dan ook afgeraden.
- Wat is veilig? Wat is te vermijden?
VEILIG |
TE VERMIJDEN |
---|---|
Kant-en-klare maaltijden stomend heet opwarmen in de oven of microgolfoven (volgens vermelding op verpakking) zoals:
|
Kant-en-klare slaatjes bijvoorbeeld met rauwe groenten |
Hotdogs: zeer goed opwarmen |
|
Buitenshuis eten
Wanneer je buitenshuis eet, zoals op restaurant of op reis, weet je niet zeker of groenten, fruit en kruiden goed gewassen werden en of alle materiaal voor het bewerken van vlees en groenten grondig afgewassen werd. Daardoor kies je buitenshuis beter voor gekookte groenten en goed doorbakken vlees.
Ook gerechten waarin rauwe eieren verwerkt zijn, worden afgeraden. Voorbeelden zijn bepaalde sauzen, zoals hollandaisesaus, mousses en schuimen. Hierin bevinden zich rauwe of onvoldoende gekookte eieren.