Migraine heeft een hoge incidentie, waarbij veel zelfzorgmedicatie wordt gebruikt.
Adviseer vrouwen gevoelig voor migraine en met een zwangerschapswens om bij een migraine-aanval contact op te nemen met hun zorgverlener. Indien medicatie noodzakelijk is, vermijd triptanen en ergotamine.
Algemeen
Migraine is, vooral bij vrouwen, een frequent voorkomende oorzaak van hoofdpijn met een grote weerslag op het dagelijkse leven van de patiënt. De prevalentie van migraine in België bedraagt 20,2 %. Vrouwen hebben 3 maal meer migraine (32 %) als mannen (9,5 %) (BCFI transparantiefiche, Domus Medica). In de vrouwelijke leeftijdsgroep 15-64 jaar is het de tweede belangrijkste chronische aandoening (Domus Medica).
Migraine wordt gedefinieerd als herhaalde aanvallen van matige tot heftige, bonzende hoofdpijn meestal gepaard gaande met misselijkheid en/of braken (BCFI).
Typische kenmerken van migraine zijn (Domus Medica, BCFI):
-
Unilaterlate hoofdpijn (60% van de migraine aanvallen)
-
Pulserend karakter
-
Matig tot ernstige hoofdpijn
-
Verergering bij fysieke inspanning
-
Nausea
-
Eventueel intolerantie voor licht (fotofobie), geluid (fonofobie) of reuk (olfactofobie)
-
Aanwezigheid van aura (20-30% van de migraine patiënten)
De aanvallen duren tussen 4 en 72 uur. Twintig procent van de patiënten heeft aanvallen die 2 tot 3 dagen duren (Domus Medica).
De diagnose van migraine wordt uitsluitend gesteld op basis van de anamnese. Bloeddruk- en polsmeting zijn zinvol om de verdere aanpak van migraine te bepalen (Domus Medica).
Perinatale complicaties
Een groot deel van de vrouwen zal tijdens de zwangerschap minder last van migraine hebben. Indien medicamenteuze behandeling tijdens de zwangerschap toch noodzakelijk is, wordt een normale stapsgewijze aanpak geadviseerd.
Behandeling
Schenk aandacht aan de principes van een goede eerstelijnsaanpak van hoofdpijn:
-
Erken de impact van de hoofdpijn
-
Stel realistische verwachtingen voorop
-
Geef geruststelling en voldoende informatie
-
Zoek de oorzaken van de hoofdpijn
-
Volg de voorgestelde behandeling bij elke contact op
-
Adviseer het gebruik van dagboeken en kalenders (Domus Medica)
-
Niet-medicamenteuze aanpak van een migraine-aanval
Zoek in overleg met de patiënt naar gepaste maatregelen zoals rust/slapen in donkere, stille kamer, ijsapplicaties op voorhoofd en slapen,… en stimuleer de zelfzorg.
Vele hulpmiddelen zijn slechts beperkt onderzocht (BCFI, Domus Medica), maar kunnen toch verlichting brengen voor de patiënt. De huisarts kan het gebruik ervan bespreken en indien ze positief ervaren worden, verder aanmoedigen (Domus Medica).
-
Medicamenteuze aanpak van een migraine-aanval
Een stapsgewijze benadering van migraine is wenselijk:
Stap 1: symptomatische behandeling: twee verschillende adviezen (BCFI tov Domus Medica)
-
Paracetamol of acetylsalicylzuur en eventueel een anti-emeticum.
NSAID’s kunnen als tweede optie gebruikt worden (BCFI transparantiefiche).
-
Enkelvoudig analgeticum (type NSAID) en eventueel een anti-emeticum (Domus Medica).
Gebruik van NSAID’s moet echter vanaf het vroege derde trimester in de zwangerschap afgeraden worden.
Stap 2: Specifieke behandeling (indien onvoldoende resultaat met stap 1):
- Triptanen en eventueel een anti-emeticum.
Zwangerschap is een contra-indicatie voor het gebruik van triptanen en ergotamine (Domus medica). Doorverwijzen naar de neuroloog is aangewezen.
Gebruik een kalender/dagboek om het acute medicatie(over) gebruik te monitoren (Domus Medica).
