Bij kinderwens is het raadzaam om samen met je (huis)arts na te gaan welke infectieziekten je reeds doormaakte en welke vaccinaties je nog niet kreeg. Als zwangere vrouw kan je namelijk sneller een infectieziekte oplopen. Dit kan gevaarlijk zijn voor jou en je ongeboren baby. Vaccinatie kan jou en jouw baby bescherming bieden.
Het is belangrijk om tijdig advies in te winnen. Het tijdstip waarop je je laat vaccineren speelt immers een belangrijke rol in de mate waarin je beschermd wordt.
- De meeste vaccins worden best vóór de zwangerschap toegediend (bv. mazelen, bof en rode hond). Op die manier ben je zeker dat jullie beiden goed beschermd zijn. Bovendien mogen niet alle vaccins tijdens de zwangerschap worden toegediend.
- Sommige vaccins worden net wél bij voorkeur tijdens de zwangerschap toegediend. Ben je bijvoorbeeld zwanger tijdens het griepseizoen? Dan kan je je hiertegen laten vaccineren. Je kan je ook tegen kinkhoest laten vaccineren tijdens de zwangerschap. Onderzoek wees zelfs uit dat je je baby beter kan beschermen indien je tijdens de zwangerschap bent gevaccineerd.
- Ben je niet gevaccineerd voor of tijdens de zwangerschap, dan kan dit nog steeds nuttig zijn en gebeuren na de bevalling.
Op deze website vind je informatie over vaccinatie tegen Covid-19, kinkhoest, de windpokken, griep, mazelen, bof en rode hond.
Covid 19- vaccin bij kinderwens en tijdens de zwangerschap
Gezien zwangeren een hoger risico lopen op ernstige COVID-19 en gezien er een hoger risico is op een premature bevalling bij het doormaken van een COVID-19 infectie, raadt de Hoge Gezondheidsraad aan om zwangere vrouwen prioritair te vaccineren met een mRNA - vaccin (Pfizer/Moderna), zeker indien je een verhoogd BMI, hyperensie of diabetes hebt. Uit onderzoek blijkt dat zwangeren geen hoger risico lopen op bijwerkingen of complicaties na vaccinatie met mRNA - vaccins. Als je zwanger bent en gevaccineerd wilt worden, meld je hiervoor dan aan bij jouw huisarts of apotheker.
Als je zwanger wilt worden, kun je jou laten vaccineren met een mRNA-vaccin.
Vaccinatie tegen COVID-19 heeft geen effect op jouw vruchtbaarheid en vaccinatie leidt niet tot zwangerschapsverlies (miskraam). De antistoffen die je ontwikkelt na een COVID-19 infectie, na een COVID-19 vaccinatie of na een banale verkoudheid werken in op de uitsteekseltjes van het coronavirus. Doordat het eiwit van deze uitsteekseltjes een beetje lijkt op het eiwit dat een rol speelt in de vorming van de placenta, wordt verkeerdelijk gedacht dat het COVID-19 vaccin de vruchtbaarheid kan aantasten. De overeenkomst tussen de eiwitten van het COVID-19 vaccin en van de placenta-eiwitten is echter te klein om een effect te hebben op de vruchtbaarheid. Mocht dat wel zo zijn, dan zouden vrouwen na een gewone verkoudheid ook vruchtbaarheidsproblemen ervaren en dat is niet het geval.
Als je borstvoeding geeft kun je gevaccineerd worden met het COVID-19 vaccin.
Kinkhoest (pertussis)
Voor meer informatie rond deze ziekte, verwijzen we naar deze pagina.
Vaccineren is belangrijk, omdat de ziekte bij pasgeborenen en jonge kinderen een zeer ernstig verloop kan hebben, met soms fatale gevolgen. Door je te laten vaccineren ben je beschermd tegen de ziekte. Zo kan je kinkhoest niet doorgeven aan je kinderen en mensen rondom jou.
Het vaccin dat in België beschikbaar is om je tegen kinkhoest te beschermen, is een gecombineerd vaccin (Triaxis®). Dit vaccin beschermt je tegen difterie (kroep), tetanus (klem) en kinkhoest. Dit vaccin mag tijdens de zwangerschap worden toegediend. Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat het zelfs beter is om je tijdens de zwangerschap te laten vaccineren. Zo kan je beschermende antistoffen doorgeven aan je ongeboren baby. Dit zorgt ervoor dat je baby vanaf de geboorte beschermd is tegen kinkhoest. Het is wel belangrijk om je op het correcte tijdstip in je zwangerschap te laten vaccineren. Dit beïnvloedt namelijk de mate waarin je baby goed beschermd kan worden.
Wanneer word je best gevaccineerd?
Om zoveel mogelijk antistoffen door te geven aan je baby, is het aangewezen om je tussen de 24ste en 32ste week van je zwangerschap te laten vaccineren.
Het is belangrijk om de vaccinatie iedere zwangerschap te herhalen.
Windpokken (varicella)
De windpokken, ook gekend als waterpokken, worden veroorzaakt door het zeer besmettelijke varicella zoster virus (of VZV). Deze ziekte komt voornamelijk bij kinderen voor. Bij gezonde kinderen veroorzaakt dit virus zelden comlicaties. Deze ziekte komt bij volwassenen weinig voor maar kan bij hen wel ernstige gevolgen hebben.
De ziekte wordt overgedragen via hoesten, handcontact en door onmiddellijk contact met het vocht uit de blaasjes. De infectie is besmettelijk twee tot drie dagen voor de opkomst van de huiduitslag, totdat de blaasjes zijn opgedroogd. Een besmet persoon kan de ziekte gedurende 10 tot 21 dagen overdragen op andere personen.
Eenmaal je de ziekte hebt doorgemaakt, ben je in principe levenslang beschermd. Het virus kan wel op latere leeftijd of wanneer je afweersysteem verzwakt is heropflakkeren onder de vorm van gordelroos of zona.
Ziektetekenen:
- De infectie start met lichte koorts, jeukende huiduitslag (rode vlekjes) en algemeen onwelzijn.
- Vrij snel vullen de rode vlekjes zich met vocht en worden blaasjes.
- Na een tweetal weken drogen de blaasjes uit. Dit worden korstjes die spontaan afvallen.
Hoewel de kans op varicella klein is tijdens de zwangerschap, kan een eventuele besmetting toch ernstige gevolgen hebben voor jou en je baby. Bij 5% tot 20% van de zwangere besmette vrouwen leidt dit namelijk tot een longontsteking, die dodelijk kan zijn. Vooral bij besmetting in de eerste helft van de zwangerschap, kan de baby besmet worden (congenitaal varicella syndroom). Dit syndroom veroorzaakt ernstige afwijkingen aan de huid en ledematen, oogafwijkingen en afwijkingen aan het zenuwstelsel. Als bescherming tegen windpokken zijn er twee vaccins beschikbaar, namelijk Varilrix® en Provarivax®. Dit zijn beiden levend verzwakte vaccins en mogen daarom niet worden toegediend tijdens de zwangerschap.
Wanneer word je best gevaccineerd?
- Indien je de windpokken hebt doorgemaakt, ben je immuun. Je hoeft je dan niet meer te laten vaccineren.
- Indien je de windpokken niet hebt doorgemaakt of dit niet zeker weet, kan er door middel van een bloedafname nagegaan worden of je antistoffen hebt tegen het VZV. Zo weet je of je immuun of beschermd bent.
- Enkel als je de ziekte niet doorgemaakt hebt en niet immuun bent, is het zinvol om je te laten vaccineren.
Vraag na bij je huisarts of je reeds immuun of gevaccineerd bent tegen windpokken. De vaccinatie bestaat uit twee afzonderlijke toedieningen waar je vier tot acht weken moet tussen laten. Nadat je de laatste dosis toegediend kreeg, wacht je best nog één maand om zwanger te worden.
Griep (influenza)
Griep (of influenza) is een zeer besmettelijke ziekte van de luchtwegen. Dit wordt veroorzaakt door griepvirussen die onder meer de seizoensgebonden griepepidemieën veroorzaken. Deze virussen circuleren in onze streken tussen oktober en maart (griepseizoen).
Griepvirussen worden via de lucht overgedragen van persoon op persoon door te praten, hoesten en niezen en bij handcontact met besmette personen en oppervlakken (speelgoed, toetsenbord, deurklinken, ... ).
Ziektetekenen:
- Het plotse optreden van hoesten, doorgaans hoge koorts, hoofdpijn, een pijnlijke keel, oogontstekingen en spier- en gewrichtspijnen.
- Je voelt je erg ziek.
- De lichamelijke pijnen en koorts kunnen drie tot zeven dagen aanhouden.
- Het hoesten kan tot twee weken blijven duren.
Vaccinatie is aanbevolen. Tijdens de zwangerschap zijn vrouwen door veranderingen in het immuunsysteem gevoeliger voor griep. Daardoor lopen zwangere vrouwen een groter risico om complicaties te ontwikkelen of kunnen ze ernstiger ziek worden. Tijdens het tweede en derde trimester van je zwangerschap is dit risico nog groter. De koorts, die veroorzaakt wordt door de ziekte, kan eveneens nadelige gevolgen hebben voor je ongeboren baby.
De meest gebruikte griepvaccins in ons land bevatten dode virusstammen. Dit vaccin mag dus tijdens de zwangerschap worden toegediend. Indien je een zwangerschapswens hebt of zwanger bent, is het aangeraden om je te laten vaccineren wanneer de griepvaccins beschikbaar zijn. Dit vaccin wordt toegediend tijdens de maanden oktober, november en december. Door je ieder jaar te laten vaccineren, word je optimaal beschermd tegen het griepvirus. Als je zelf goed bent beschermd tegen griep, breng je ook beschermende antistoffen over naar jouw baby. Zo is je kind ook beter gewapend tegen deze infectie.
Wanneer word je best gevaccineerd?
- Het griepvaccin is aanbevolen voor alle zwangere vrouwen.
- Het vaccin is veilig in elk trimester van de zwangerschap, maar wordt bij voorkeur vanaf de 14de zwangerschapsweek toegediend. Indien het niet mogelijk is om vaccinatie tot dan uit te stellen, dan mag dit evenwel in het eerste trimester van de zwangerschap.
- Het is aanbevolen om je bij elke zwangerschap opnieuw te laten vaccineren.
- Indien je je liever niet wenst te vaccineren tijdens de zwangerschap, of je zwangerschap valt niet binnen het griepseizoen, dan kan je je nog steeds laten vaccineren na de bevalling.
Mazelen - Bof - Rubella
Mazelen
Dit is een erg besmettelijke infectie die door het mazelenvirus wordt veroorzaakt. Mazelen komt voornamelijk bij kinderen voor, maar ook volwassenen kunnen besmet worden. Deze infectie komt het vaakst in de late winter en het begin van de lente voor.
Dit virus wordt van één persoon naar een andere overgebracht via besmette druppeltjes die ontstaan bij praten, hoesten en niezen. Nadat je besmet werd, duurt het tien tot twaalf dagen alvorens er typische tekenen van de ziekte optreden. Een zieke persoon kan het virus gedurende een achttal dagen overdragen op andere personen.
Ziektetekenen:
- Koorts, een algemeen onwel gevoel, weinig eetlust en ontstoken ogen (conjunctivitis).
- Verder krijg je door de ziekte een neusverkoudheid en hoestbuien.
- Na enkele dagen verschijnen er typische vlekjes op de binnenzijde van de mond (gedurende 12 tot 18 uur), die een blauw–wit uitzicht met een rode rand hebben.
- Gedurende één tot twee dagen vóór tot één tot twee dagen na het verschijnen van die vlekjes vormen er zich rode vlekjes op de huid. Dit wordt gevolgd door hoge koorts. De uitslag begint typisch op het hoofd en het gezicht en strekt zich over het lichaam uit naar beneden. Dit kan één tot twee weken duren, meestal in combinatie met een aanhoudende hoest.
Vaccinatie voor de zwangerschap is aangeraden. Wanneer je een mazeleninfectie oploopt tijdens je zwangerschap, dan kan dit zowel voor jou als voor je ongeboren baby complicaties veroorzaken. Als zwangere is de kans namelijk groter dat je een longontsteking ontwikkelt, een vroegtijdige arbeid of een spontaan miskraam krijgt. Word je net voor je bevalling besmet dan kan je baby een ernstige infectie oplopen.
Bof
Bof is een infectie die doorgaans kinderen treft en een mild verloop kent. Deze infectie gaat gepaard met een ontsteking van de oorspeekselklier. Het bofvirus circuleert het ganse jaar door maar komt gedurende de winter en de lente het vaakst voor.
De infectie kan gedurende een zevental dagen worden overgebracht door neusslijm of speekseldruppeltjes van een besmet persoon. De eerste tekenen van de ziekte treden 14 tot 18 dagen na de besmetting op.
Ziektetekenen:
- Typisch is een opgezwollen wang en hals gedurende zeven tot tien dagen.
- Algemeen onwelzijn, spierpijnen, hoofdpijn en weinig eetlust.
- Koorts.
- Keelpijn met mogelijks pijn in of rond het oor.
Bij 20% van de besmette mensen treden er geen ziektetekenen van bof op. Je bent in dit geval echter wel besmettelijk.
Vaccinatie voor de zwangerschap is aangeraden. Wanneer je in de eerste trimester van de zwangerschap een infectie met het bofvirus krijgt, dan verhoogt de kans op een miskraam.
Rubella
Voor meer informatie, verwijzen we naar deze pagina.
Wanneer word je best gevaccineerd tegen mazelen, bof en rubella?
Voor de vaccinatie tegen mazelen, bof en rode hond wordt er gebruik gemaakt van een drievoudig vaccin (MBR). Dit vaccin bevat levendverzwakte virussen van de ziektes. Daardoor mag dit vaccin niet worden toegediend tijdens de zwangerschap.
Mazelen, bof en rubella komen tegenwoordig nog weinig voor. Veel jonge kinderen zijn namelijk tegen deze ziektes beschermd, gezien dit in het basis vaccinatieprogramma is opgenomen. Er zijn wel af en toe heropflakkeringen, voornamelijk in schoolgemeenschappen.
- Indien je niet zeker bent of je al dan niet beschermd bent tegen mazelen, bof en rode hond dan is het aangeraden dit via een bloedafname na te gaan.
- Indien je alle ziektes reeds hebt doorgemaakt of indien je werd gevaccineerd, dan hoef je je niet opnieuw te laten vaccineren.
- Indien je één van de ziektes nog niet doormaakte of nooit werd gevaccineerd, dan laat je je best vaccineren voordat je zwanger wenst te worden.
Je kan het best raad vragen aan je huisarts omtrent je immuniteitsstatus. Het vaccinatieschema bestaat uit twee vaccinaties die met een tussenperiode van vier weken moeten toegediend worden. Hierna is het aangeraden om nog één maand te wachten om zwanger te worden.