Als je al een jaar probeert om zwanger te worden (waarbij je uiteraard regelmatig seksueel contact hebt), maak dan samen met jouw partner een afspraak bij de huisarts, gynaecoloog of fertiliteitsarts. Wanneer je ouder bent dan 35 jaar maak je best al na zes maanden een afspraak. Jullie zijn zeker geen uitzondering als het minder goed lukt om zwanger te worden. Ongeveer 10% van de koppels heeft te maken met vruchtbaarheidsproblemen. Zoek zeker ook hulp als het niet lukt om te vrijen of als je pijn hebt bij het vrijen. Het kan ook zijn dat je eerder al vlot zwanger bent geraakt, maar dat het deze keer niet lukt. We spreken in dit geval van secundaire infertiliteit.
Bespreek samen met jouw partner hoe belangrijk jullie kinderwens is, welke onderzoeken jullie eventueel wensen te ondergaan en welke behandelingen haalbaar zijn voor jullie. Een vruchtbaarheidsbehandeling kan emotioneel belastend zijn en psychologische ondersteuning tijdens het proces kan voor veel koppels aangewezen zijn.
Het is belangrijk om als koppel stappen te ondernemen als een zwangerschap uitblijft, want vruchtbaarheid is geen puur ‘vrouwelijke aangelegenheid’. Ongeveer 30% van de vruchtbaarheidsproblemen liggen aan een probleem bij de vrouw, ongeveer 30% bij de man, nog eens 30% kent zijn oorsprong bij een gedeeld probleem (zowel bij de man als bij de vrouw) en de overige 10% van de vruchtbaarheidsproblemen is te wijten aan een ongekende oorsprong.
Behandeling van vruchtbaarheidsproblemen
De behandeling hangt af van de oorzaak van de fertiliteit. Als de eisprong uitblijft, kan hormoontherapie (pilletjes of inspuitingen) helpen. Als de zaadcellen van minder goede kwaliteit zijn, kan kunstmatige inseminatie een oplossing zijn: het sperma van de partner wordt behandeld en de meest beweeglijke zaadcellen worden via een pijnloze ingreep via de vagina ingebracht met een katheter. Op deze manier kan men ook zaadcellen van een donor gebruiken voor kunstmatige inseminatie. Bij minder doorgankelijke eileiders maakt men gebruik van in vitro fertilisatie (IVF). De eierstokken van de vrouw worden dan eerst gestimuleerd om extra eicellen te laten vrijkomen binnen één menstruele cyclus, het follikelvocht wordt dan met een fijne naald opgezogen. Tegelijkertijd wordt aan de mannelijke partner gevraagd om een spermastaal te bezorgen en in het labo worden nadien eicellen en zaadcellen bij elkaar gebracht, zodat de bevruchting daar plaats kan vinden.
Bij ICSI gaat men nog een stapje verder en wordt een geselecteerde zaadcel met een fijne naald direct in de eicel binnen gebracht. Deze techniek wordt gebruikt als er weinig zaadcellen zijn van goede kwaliteit.
Meer informatie over vruchtbaarheid:
www.allesovervruchtbaarheid.be
Meer informatie over onderzoeken en behandelingen in het kader van vruchtbaarheidsproblemen vind je hier:
Vruchtbaarheid: Fertiliteitscentra Vlaanderen - De Maakbare Mens
Ons zorgaanbod - Fertiliteit | UZA
Reproductieve geneeskunde - UZ Gent
Veelgestelde vragen - fertiliteitscentrum | UZ Leuven
Lotgenotencontact:
Zowel bij IVF als bij ICSI wordt de ontwikkeling van de bevruchte eicel enkele dagen in het labo geëvalueerd. Als de ontwikkeling normaal verloopt en er na ongeveer 5 dagen een embryo van goede kwaliteit is, dan wordt dit embryo via de vagina teruggeplaatst in de baarmoeder, tenzij de fertiliteitsarts oordeelt dat het veiliger is en/of efficiënter om het hormonale milieu eerst tot rust te laten komen alvorens een embryo terug te plaatsen. In dat laatste geval zal voorgesteld worden de embryo’s in te vriezen en de terugplaatsing met enkele weken uit te stellen. Wanneer de eierstokken van de vrouw gestimuleerd werden om meerdere eicellen te laten rijpen, kunnen er meerdere embryo’s beschikbaar zijn. Normaal gezien wordt er slechts één embryo teruggeplaatst per cyclus. Als er nog embryo’s van goede kwaliteit beschikbaar zijn, kunnen deze ingevroren worden en gebruikt worden voor een volgende cyclus. Afhankelijk van de leeftijd van de vrouw, het aantal pogingen IVF en de kwaliteit van de embryo’s, kan men er uitzonderlijk voor kiezen om twee embryo’s terug te plaatsen. Dit kan soms – maar zeker niet altijd - de kans op een zwangerschap verhogen, maar ook de kans op een tweelingzwangerschap, met alle bijhorende risico’s, is dan gevoelig groter.
Een fertiliteitstraject wordt voor de meeste mensen als erg lastig ervaren: er wordt fysiek veel van jou verwacht, maar vooral mentaal kan het erg belastend zijn. Veel patiënten hebben gevoelens van falen, angst, onzekerheid en schaamte. In het fertiliteitscentrum is psychologische hulp beschikbaar. Als je behoefte hebt aan contact met lotgenoten, kijk dan even op www.deverdwaaldeooievaar.be.
